W dzisiejszych czasach nikt sobie nie wyobraża codziennego funkcjonowania bez telefonu komórkowego. Zrewolucjonizował on cały świat, jest wszechobecny. Telefon komórkowy jest potrzebny i bardzo użyteczny, ale trzeba wiedzieć, jak z niego korzystać. Stwarza on bowiem zagrożenie dla ludzi, nadużywanie go może właśnie prowadzić do fonoholizmu, który staje się coraz poważniejszym problemem wśród młodzieży.

Istotne jest skupienie się na racjonalnym z niego korzystaniu. Warto zachować czujność, by nie "przegapić" momentu, w którym "zwykłe" używanie telefonu zaczyna być niepokojące. Jednym z pierwszych symptomów fonoholizmu u dziecka jest stałe trzymanie komórki przy sobie i ciągłe z niej korzystanie, które staje się najczęściej wykonywaną w ciągu dnia czynnością (zdarza się, że wstają nawet w nocy, by sprawdzić, czy "coś nie przyszło"). Wówczas nie powinno już rodziców przekonać tłumaczenie, że dziecko czeka na ważną wiadomość szuka materiałów do odrabiania lekcji, brakuje mu czasu by się spotkać z przyjaciółmi bo w ten sposób utrzymuje z nimi kontakt itp. Dziecko zagrożone  fonoholizmem na prośbę o odłożenie telefonu reaguje agresją, niepokojem, trudno mu się skoncentrować, jest pobudzone. Świetnie orientuje się w ofertach dotyczących najnowocześniejszych modeli telefonów, funkcjach, a korzystanie z nich ma dla niego coraz większe znaczenie. Z czasem u dziecka da się zaobserwować dolegliwości somatyczne: bóle głowy, kłopoty ze snem, kłopoty ze skupieniem uwagi. Warto też zwrócić uwagę na zbyt wysokie rachunki telefoniczne. Jednym z najbardziej wymownych symptomów są nadmiarowe, agresywne reakcje, pojawiające się w sytuacji, gdy rodzice próbują dziecku telefon odebrać. Zdarza się, że nastolatki nie poprzestają na agresji słownej, niszczą przedmioty, trzaskają drzwiami.

Reasumując fonoholizm – czyli syndrom uzależnienia od telefonu komórkowego może doprowadzić głównie do:

• osłabienia więzi z rodziną, przyjaciółmi,

• do zubożenia języka,

• trudności w nawiązywaniu bezpośrednich relacji,

• zaniku pasji życiowych , zainteresowań,

• zaburzeń funkcji biologicznych, np. snu,

• zaniedbywanie obowiązków w pracy, na studiach.

Rodzaje uzależnienia od telefonu:

•uzależnieni od SMS-ów.

• uzależnieni od nowych modeli.

•uzależnienie od gier.

Ważne, ale też niepokojące wnioski z badań dotyczą roli rodziny w przeciwdziałaniu zagrożeniom związanym z nowymi technologiami. Wynik z nich między innymi, że w ponad połowie polskich domów rodzice nie rozmawiają o szkodliwości związanej z nadmiernym i niekontrolowanym korzystaniem z telefonu komórkowego, smartfona i Internetu. Nie rozmawiają również o niebezpieczeństwie związanym  np. z wysyłaniem zdjęć i filmów do innych użytkowników Internetu. 

W ok. 40% gospodarstw domowych w ogóle nie są ustalane zasady korzystania z telefonu komórkowego, czy innych urządzeń w domu, w szkole, czy w miejscach

Jak zapobiec fonoholizmowi?

• na początku można spróbować, walczyć z tym samodzielnie, nie odbierać telefonu po godzinie 20, wyłączyć dźwięk dzwonka na noc, a potem na weekend.

• stworzyć sobie strefy wolne od telefonu, zarówno w domu (np. łazienka) jak i poza domem w wolnym czasie (np. kino, teatr, kościół) i po prostu nie zabierać tam ze sobą komórki.

• wybrać w ciągu dnia taki czas, w którym telefon będzie wyłączony (np. czas jedzenia posiłków, czas lektury czy rozmowy),

• walczyć z przymusem natychmiastowego odpisywania na SMS-y (np. poprzez odraczanie czasu odpisywania o 15 minut – dzięki temu przyzwyczajamy też znajomych, że nie zawsze jesteśmy dostępni,

• bez zestawu słuchawkowego nie należy odbierać telefonu, kiedy prowadzi się samochód – życie powinno być ważniejsze niż prowadzenie rozmowy.

•dawajmy dobry przykład swoim dzieciom.

Używajmy telefonu komórkowego tylko wtedy kiedy musimy, a nie w każdej wolnej chwili, np.: jadąc autobusem, czekając w poczekalni u lekarza

Bądźmy otwarci na problemy młodzieży, zawsze znajdujmy czas na rozmowę z nimi. Jeśli będą czuli się ważni, ich potrzeba przynależności i miłości zostanie zaspokojona, wówczas istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że ulegnie nałogom czy uzależnieniom tj. fonoholizm.

 

Pedagog szkolny - Krystyna Szyszko